Geneza „Jądro ciemności” zostało opublikowane w 1899 roku. Na powstanie mikropowieści Josepha Conrada miały wpływ osobiste doświadczenia autora. Pracował on bowiem jako dowódca rzecznego parowca dla Belgijskiej Spółki Akcyjnej do handlu z Górnym Kongo. W Afryce pisarz poczynił obserwacje na temat życia tubylców i ich nieludzkiego traktowania przez europejskich kolonizatorów. Czas i miejsce akcji Akcja mikropowieści rozgrywa się pod koniec XIX wieku na statku „Nellie” na Tamizie. Opowiadanie Marlowa, zajmujące większą część dzieła, sięga natomiast do czasów wcześniejszych i rozgrywa się w Kongo oraz w Brukseli. Motywy Motyw podróży – bohaterowie „Jądra ciemności” są w ustawicznej podróży: po Tamizie i po wybrzeżach Afryki. Motyw dzikiego lądu – najważniejsze miejsce w powieści zajmuje obraz Afryki widzianej oczami białego człowieka. Motyw kolonializmu – „Jądro ciemności” przedstawia prawdziwe oblicze europejskiej polityki kolonialnej prowadzonej wobec Afryki. Problematyka Najważniejszym kręgiem znaczeniowym „Jądra ciemności” jest poruszenie problemu europejskiego imperializmu i polityki kolonialnej. Conrad niezwykle sugestywnie demaskuje oblicze cywilizowanych białych ludzi, którzy pod płaszczykiem wprowadzenia zmian cywilizacyjnych w Afryce, czynią z niej ląd darmowych niewolników i źródło materialnego zysku. Z drugiej strony sam Conrad nie pozostaje wolny od filozofii kolonialnej, a jego powieść wpisuje się w jej narrację. Chodzi tu o nieuzasadnione przekonanie człowieka Zachodu o swojej wyższości wobec innych kultur. W "Jądrze ciemności" umysłowość kolonialna w kontakcie z Obcym nie potrafi go zaakceptować, ale zawsze niszczy i podporządkowuje swoim kategoriom myślenia. Poznawanie Innego jest tu tożsame z jego totalną destrukcją. Innemu odmawia się prawa do człowieczeństwa – tubylcy afrykańscy są bowiem całkowicie odhumanizowani w oczach ludzi Zachodu. Charakterystyka Marlowa Charlie Marlow to młody marynarz, który dzięki protekcji ciotki uzyskuje wymarzoną posadę dowódcy parowca i wyrusza w podróż do Afryki. Od dzieciństwa bohater fantazjuje o dalekich wyprawach, jednak kiedy jest u progu rejsu ogarnia go złowrogie przeczucie. Rzeczywiście czarny ląd nie okazuje się krainą mlekiem i miodem płynącą, ale miejscem cierpienia czarnoskórych ludzi, bezwzględnie wykorzystywanych przez kolonialistów. Obserwacja skutków europejskiego imperializmu robi na Marlowie olbrzymie wrażenie. Jeszcze większy wpływ wywiera jednak na nim spotkanie z Kurzem, miejscowym guru, człowiekiem-legendą. Marlow, podobnie jak miejscowa ludność, jest przekonany o jego wyjątkowości. Kiedy jednak odkrywa prawdziwe oblicze władzy Kurza, jest wstrząśnięty. Mimo to, po śmierci Kurza wypełnia jego ostatnią wolę i oddaje raport Kurza na temat Afryki instytucji, dla której pracował. Odwiedza również narzeczoną agenta handlowego i okazuje jej wiele współczucia. Marlow jest przede wszystkim typem obserwatora, nie chce angażować się w działania na czarnym lądzie, co podkreśla jego opór wobec europejskiego kolonializmu. Z drugiej strony Afryka jest dla niego zupełnie obca, nie potrafi jej poznać, ale też nie chce jej zdobyć czy wykorzystać. Ów dystans bohatera jest zatem paradoskalnie mocno osadzony w myśleniu kolonizatora, przekonanym o własnej wyższości wobec dzikich. Mimo to Marlowe dysponu wysoką wrażliwością moralną – przeraża go zalecenie Kurza, żeby wytępić wszystkich tubylców. Charakterystyka Kurza Kurz to tajemnicza i odrażająca postać, którą poznajemy dzięki opowieści Marlowa. Jest on synem Anglika i Francuzki, przybywa do Afryki, by prowadzić dochodowe interesy w handlu kością słoniową oraz sporządzić raport na temat dzikiego lądu. Wiadomo, że jest to człowiek wielu talentów: posiada zdolności plastyczne i muzyczne. Co więcej, Kurz dysponuje niezwykłą charyzmą, dzięki której szybko staje się miejscowym guru. Postępowanie mężczyzny w Kongo jest okrutne. Kurz organizuje własną tubylczą armię i rzeszę niewolników, ma również piękną czarnoskórą kochankę, pomimo że w Europie czeka na niego narzeczona. Wszyscy przeciwnicy Kurza zostają przez niego wymordowani, a ich głowy Kurz wbija na pale dookoła swojego domu. Jednocześnie mężczyzna roztacza wokół siebie aurę wyjątkowości. Wszyscy, zarówno biali, jak i czarni, uważają go za człowieka-legendę, obdarzonego niemal nadludzkimi zdolnościami. Kurz prowadzi skrupulatne obserwacje na temat tubylczego ludu Konga, sporządza drobiazgowy raport i robi fotografie dla instytucji o znamiennej nazwie – Towarzystwa Tępienia Dzikich Obyczajów. Jak się okazuje, najważniejszym wnioskiem, jaki wyciąga ze swoich badań, jest zalecenie bezwzględnego wymordowania czarnoskórych. Nieoczekiwanie jednak choruje i umiera ze słowami: „Zgroza! Zgroza!”. Świadczą one o samoświadomości Kurza i wstręcie do samego siebie ze względu na uczynione zło. Rozwiń więcej